محدوده اعمال مقررات سرقفلی و حق کسب و پیشه

_{^{پاسخ – مقررات راجع به سرقفلی و حق کسب و پیشه در چه شهرهایی اجرا می شود ؟}}

• سرقفلی حقی است که در اماکن تجاری در صورت پرداخت وجهی از سوی مستاجر، برای او ایجاد می شود و زمانی که مستاجر مبلغی را به عنوان سرقفلی به مالک می پردازد، موجر در صورتی می تواند تخلیه ملک را بخواهد که این مبلغ را به مستاجر بازگرداند.
• از ویژگی های سرقفلی که آن را از حق کسب و پیشه متمایز می کند می توان به مبنای آن ها اشاره نمود؛ توضیح آنکه حق کسب و پیشه حقی است که مستاجر ملک به علت حسن شهرت و کسب مشتری در ملکی بدست می آورد و مبنای آن نیز همین رونق کسب است که با فعالیت مشتری حاصل می شود .
• حال آنکه سرقفلی از ابتدای اجاره وجود داشته و با توافق موجر و مستاجر تعیین می گردد و مبنای آن پرداخت مبلغ در ابتدای عقد اجاره است.
• انتقال حق سرقفلی منوط به اجازه ی موجر است و کسی که حق سرقفلی دارد باید اجازه ی انتقال یا در عقد اجاره یا خارج از آن به او داده شده باشد.
• سرقفلی را می توان از راه های گوناگون منتقل نمود. راه های انتقال سرقفلی عبارتند از انتقال اختیاری سرقفلی، انتقال قهری سرقفلی و انتقال قضایی سرقفلی.
• انتقال اختیاری سرقفلی توسط مالک سرقفلی و به موجب سند عادی یا رسمی به دیگری منتقل می گردد.
• انتقال قهری سرقفلی زمانی محقق می گردد که صاحب سرقفلی فوت نماید و این حق او به وراث منتقل گردد. در این نوع انتقال تمام ورثه در استفاده از این حق سهیم هستند.
• انتقال قضایی سرقفلی عبارت است از حکم به انتقال سرقفلی ملک از طرف مقام قضایی صالح.
• در صورتی که مستاجر حق فروش سرقفلی را نداشته باشد ولی بخواهد آن را انتقال دهد، ابتدا باید با ارسال اظهارنامه ای به مالک اطلاع دهد و رضایت او را جلب کند. در صورت عدم رضایت مالک به انتقال سرقفلی، مطابق ماده 19 قانون روابط موجر و مستاجر 1356 او باید حق کسب، پیشه یا تجارت مستاجر را در مقابل تخلیه ملک پرداخت کند.
• در صورتی که مالک نه به انتقال سرقفلی رضایت دهد و نه مبلغ مذکور را بپردازد، مستاجر می تواند با اجازه ی دادگاه ملک را اجاره دهد.
• در صورتی که دادگاه دعوای مستاجر را بپذیرد، حکم به تجویز انتقال منافع مورد اجاره به غیر و تنظیم سند انتقال را صادر می نماید.
• لازم به ذکر است که اگر مستاجر از طریق مذکور عمل ننماید و ملک را به دیگری اجاره دهد، متخلف شناخته شده و مالک به علت این تخلف با مراجعه به دادگاه و پرداخت نصف مبلغ حق کسب، پیشه یا تجارت حکم تخلیه ملک خود را می گیرد.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص محدوده مقررات سرقفلی و حق کسب و پیشه}}

در پاسخ به پرسش شما در رابطه با محدوده اعمال مقررات سرقفلی و حق کسب و پیشه باید گفت به موجب ماده 31 قانون روابط موجر و مستاجر 1356، مقررات حق کسب و پیشه در نقاطی اجراء می‌شود که تاکنون قانون روابط مالک و مستاجر مصوب خرداد ۱۳۳۹ در آن نقاط به‌ مرحله اجراء گذاشته شده یا وزارت دادگستری یا جلب نظر وزارت مسکن و شهرسازی لزوم اجرای آن را آگهی نماید. در سایر نقاط رابطه موجر و‌ مستاجر بر اساس قوانین و مقررات عمومی خواهد بود.این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
بنابراین، مقررات مربوط به حق کسب و پیشه تنها در مناطق خاصی اجری می گردد اما مقررات مربوط به سرقفلی محدودیت مکانی نداشته و در سراسر ایران قابل اجرا می باشد.

_{^{مستندات قانونی - سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت}}

‌ماده ۶ قانون روابط موجر و مستاجر 1376
هرگاه مالک، ملک تجاری خود را به اجاره واگذار نماید می‌تواند مبلغی را تحت عنوان سرقفلی از مستاجر دریافت نماید. همچنین‌ مستاجر می‌تواند در اثناء مدت اجاره برای واگذاری حق خود مبلغی را از موجر یا مستاجر دیگر به عنوان سرقفلی دریافت کند، مگر آنکه در ضمن عقد اجاره حق انتقال به غیر از وی سلب شده باشد.
تبصره ۱- چنانچه مالک سرقفلی نگرفته باشد و مستاجر با دریافت سرقفلی ملک را به دیگری واگذار نماید پس از پایان مدت اجاره مستاجر اخیر حق مطالبه سرقفلی از مالک را ندارد.
‌تبصره ۲- در صورتی که موجر به طریق صحیح شرعی سرقفلی را به مستاجر منتقل نماید، هنگام تخلیه مستاجر حق مطالبه سرقفلی به قیمت‌ عادله روز را دارد.
ماده ۷ قانون روابط موجر و مستاجر 1376
هرگاه ضمن عقد اجاره شرط شود، تا زمانی که عین مستاجره در تصرف مستاجر باشد مالک حق افزایش اجاره‌بها و تخلیه عین مستاجره را‌ نداشته باشد و متعهد شود که هر ساله عین مستاجره را به‌‌ همان مبلغ به او واگذار نماید در این صورت مستاجر می‌تواند از موجر و یا مستاجر دیگر‌ مبلغی به عنوان سرقفلی برای اسقاط حقوق خود دریافت نماید.
ماده ۸ قانون روابط موجر و مستاجر 1376
هرگاه ضمن عقد اجاره شرط شود که مالک عین مستاجره را به‌ غیر مستاجر اجاره ندهد و هر ساله آنرا به اجاره متعارف به مستاجر متصرف‌ واگذار نماید، مستاجر می‌تواند برای اسقاط حق خود و یا تخلیه محل مبلغی را به عنوان سرقفلی مطالبه و دریافت نماید.
‌ماده ۹ قانون روابط موجر و مستاجر 1376
چنانچه مدت اجاره به پایان برسد یا مستاجر سرقفلی به مالک نپرداخته باشد و یا اینکه مستاجر کلیه حقوق ضمن عقد را استیفاء کرده‌ باشد هنگام تخلیه عین مستاجره حق دریافت سرقفلی نخواهد داشت.
‌ماده ۱۰ قانون روابط موجر و مستاجر 1376
در مواردی که طبق این قانون دریافت سرقفلی مجاز می‌باشد هرگاه بین طرفین نسبت به میزان آن توافق حاصل نشود با نظر دادگاه تعیین‌ خواهد شد.
تبصره- مطالبه هرگونه وجهی خارج از مقررات فوق در روابط استیجاری ممنوع می‌باشد.
‌ماده ۳۱ قانون روابط موجر و مستاجر 1356
این قانون در نقاطی اجراء می‌شود که تاکنون قانون روابط مالک و مستاجر مصوب خرداد ۱۳۳۹ در آن نقاط به‌ مرحله اجراء گذاشته شده یا وزارت دادگستری یا جلب نظر وزارت مسکن و شهرسازی لزوم اجرای آن را آگهی نماید. در سایر نقاط رابطه موجر و‌ مستاجر بر اساس قوانین و مقررات عمومی خواهد بود.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما