مجموعه سوالات حقوقی و جواب - سهم الارث و تقسیم ارث

_{^{تقسیم  و فروش ملک پدری}}

با سلام ملک پدری در روستا که دارای ۷ وراث میباشد؛ یکی از وراث سهم ۴ وراث را به صورت مبایعه نامه دست نویس خودشان و با توافق قیمت خریداری کرده است.۲ نفر دیگر حاضر به این قیمت توافقی نیستند. آیا خریدار میتواند تقسیم ارث آن دو نفر را کند؟ مساحت کل ملک ۱۶۰ متر است.

پاسخ وکیل :

زمانی که میان شرکای مال مشاع (که مالی که به ورثه ارث میرسد نیز از آن جمله می باشد) در نحوه تقسیم اختلاف وجود داشته باشد هر یک از شرکای مال مشاع می تواند از دادگاه درخواست تقسیم سهم الارث خود را بنماید. در این صورت اگر مال قابل تقسیم باشد بین ورثه تقسیم می شود و درصورتی که قابل تقسیم نباشد به دستور دادگاه فروخته شده و پول آن به نسبت سهم هر شریک تقسیم می شود.

البته راه دیگر پایان دادن به اشاعه توسل به تاسیس افراز است که در این مورد می توانید از طریق سایت دادگران حامی کسب اطلاع نمایید.

_{^{آیا همسر اول می تواند سهم ارث مرا بابت مهریه توقیف کند ؟}}

سلام شرمنده سوالم در مورد ارث پدرم بود. من ۳ ساله زن اولم رو طلاق دادم و مهریه ۳۰۰ عدد سکه بهار آزادی عندالمطالبه به صورت پیش ۷ عدد و ۲۵ ملیون اجرت و نفقه و حالا یک سکه در یکسال میدم. در ضمن پسرم ۱۴ سالشه که با ما زندگی میکنه. و ۶ ماه ازدواج کردم بصورت عقد دائم ۱۰۰ عدد سکه عندالاستطاعه همسر دومم یک دختر ۸ ساله داره و بصورت ۴ نفری باهم زندگی میکنیم. و حال همسرم ۵ ماهه حامله است. پدرم چند روز پیش فوت شد.و همسر اولم دادخواست تامین خواسته داده. در این شرایط که من زن دوم رسمی دارم چقدر سهم میبره ایا همسر دومم مهرش رو اجرا بزاره میتونه از سهمه من اونم ارث ببره. یا همش اولی برمیداره یا نصف میشه. خیلی ممنون

پاسخ وکیل :

مهریه همسر اول شما دینی است که بر گردن شما باقی است و حکم اعسار تا زمانی  جاری است که اموالی از شما در دست نباشد در صورتی که مالی از شما پیدا شود (از جمله سهم الارث شما در ترکه ی پدر مرحومتان)، همسر اول شما می تواند تا میزان مهریه ای که بر گردن شما باقی مانده است از سهم الارث شما توقیف نماید. و داشتن همسر دیگر یا طلبکار دیگر به حق همسر سابق شما که اول از همه سهم الارث را توقیف نموده خللی وارد نمی کند.

در صورتی که پس از وصول کامل مهریه همسر اول شما چیزی از سهم الارث باقی مانده باشد همسر دوم شما می تواند نسبت به وصول مهریه اش از محل آن اقدام نماید.

^{_{امکان پس گرفتن و رجوع از ارث بخشیده شده}}

مادرم ‌بیست سال پیش ارثیه اش بخشیده ما هیچ مدرکی نداریم دفترخانه ای که وکالت داده یادش رفته حالا پشیمون شده خانه پدر راهم به تازگی فروختن حالامادرم میتونه ارثیه اش برگردونه یا نه ؟

پاسخ وکیل :

رجوع از هبه تا زمانی امکان پذیر است که مال موضوع هبه باقی باشد و در صورتی که به هر علتی اعم از نقل و انتقال و یا تلف شدن از بین برود و یا تبدیل به مال دیگری شود دیگر امکان رجوع از هبه و بخشش وجود ندارد.

_{^{سهم ارث برادر و خواهر}}

با سلام . در فرض زیر الباقی سهم ماترک چه می شود ؟ متوفی خانم فاقد همسر و اولاد و پدر و دارای مادر و دو برادر و خواهر با عنایت به وجود حاجب سهم مادر یک ششم می گردد ولی الباقی ماترک به چه کسی تعلق می گیرد به انضمام مستندات و ماده قانونی ؟ ممنون

پاسخ وکیل :

مستندا به ماده 906 قانون مدنی زمانی که پدر فوت شده باشد دیگر فرزندان حاجب مادر محسوب نمی شوند و مادر به تنهایی وارث منحصر متوفی بوده و تمام ترکه به وی به ارث می رسد زیرا که با فوت پدر دیگر کسی حاجب نقصان مادر نخواهد بود.

_{^{بخشش اموال قبل از فوت}}

اگر مردی قبل از مردن تمام اموال را به زنش ببخشد پس از فوت تنها فرزندش و مادرش ارث خواهند برد؟

پاسخ وکیل :

اگر بخشش اموال در قالب عقد هبه واقع شده باشد وشرایط صحت هبه از جمله قبض و اقباض رعایت شده باشد و این هبه اثبات شود تمام اموال به همسرش منتقل شده است و دیگر ترکه ای باقی نمی ماند که به ورثه به ارث برسد. هم چنین در صورتی که در قالب سایر عقود منتقل کرده باشد.

_{^{آیا توافق با همسر پدر برای انصراف از سهم ارث ممکن است ؟}}

با سلام ۴ فرزند از ۶ فرزند از نامادری تعهد کتبی بدون شهود و از طریق اثر انگشت مبنی بر اینکه در ازای مبلغی x ریال از تمامی حقوق خود صرف نظر کند ایا میتوان مانع این کار شد یا خیر ؟

پاسخ وکیل :

هر شخصی تا زمانی که حجر وی در دادگاه اثبات شود نسبت به اموال و حقوق مالی خود صلاحیت تام دارد و نمی توان مانع انجام قرارداد یا توافقی میان وی و دیگران شد. اگر این خانم راضی به این توافق باشد این قرارداد معتبر و لازم الاجرا می باشد.

^{_{امکان مطالبه ارث از برادر بعد از هبه}}

سلام وقت بخیر ،مادر من بیسواد است و۴۰ سال است که ارث پدرش دست برادرش میباشد در طی این مدت چند بار برادرش برگه ای اورده و از مادرم اثر انگشت گرفته است و الان ادعا دارن که مادرم ارثیه اش را هبه کرده ،ایا این قانونی است و مادرم دیگر نمیتواند ارثش را بگیرد

پاسخ وکیل :

اگر مادر شما سندی را امضا و اثر انگشت زده باشند که محتوای آن انتقال سهم الارث وی به برادرش یا هر شخص دیگری باشد این قرارداد معتبر و لازم الاجرا می باشد. و کسی که مدعی جعلی بودن و یا عدم اطلاع از مفاد سند باشد باید این امر را اثبات نماید.

^{_{آیا امکان وصول مهریه از سهم ارث وجود دارد ؟}}

ایا بنده میتوانم سهم ارث که بهم رسیده و انحصار وراثت انجام گرفته و رای دادگاه دریافت کرده ام . و همسرم مهریه اش را یکسال و ۵ ماهه به اجرا گذاشته است . ولی تا حالا دادگاه نرفته ایم و رای و حکمی در این خصوص دریافت نکرده ایم . بنده میتوانم سهم الارث خودم را به دیگر وراث انتقال دهم و راه قانونی و محکمه پسند آن چگونه است ممنون میشم راهنمایی ام کنید . با تشکر خدا قوت

پاسخ وکیل :

اگر بابت مهریه همسر شما اجراییه صادر شده باشد و شما پس از صدور اجراییه اموال خود را به دیگران منتقل نمایید به نحوی که مابقی اموال شما کفاف پرداخت مهریه همسر شما را ندهد ایشان می توانند علیه شما و کسی که مال را به وی منتقل نموده اید شکایت نموده و آن انتقال را باطل نمایند و برای شما نیز مسئولیت کیفری ایجاد می شود. مهریه لزوما از طریق دادگاه و جلسه رسیدگی مورد حکم قرار نمی گیرد ممکن است همسر شما مهریه خود را از طریق اجرای ثبت مطالبه نموده باشد.

_{^{امکان دریافت ارث قبل از فوت}}

سلام خسته نباشید پدرم در زمان حیات به یکی از برادر هایم یک زمین داد و قراردادی با هم نوشتند و برادرم هم درقبال پول زمین یک قرارداد با پدرم نوشت که دیگری سهمی از ارث ندارد این قرار داد بعد از فوت پدرم مفقود شد ولی دو شاهد زیر آن را امضا کرده بودند که حاضر به شهادتند حال بعد از فوت پدرم آن برادر ادعا دارد که او هم از ارث سهم دارد میخواستم بدانم آیا بدون قراردادی که برادرم از ارث محروم شده بود میتوانیم ثابت کنیم که همچین قراردادی وجود دارد و برادرم از ارث سهمی ندارد ؟

پاسخ وکیل:

مستندا به مقررات قانون مدنی مواد قانونی مربوط به سهم الارث و توارث امری است و هیچ کس نمی تواند فرزند خود را از ارث محروم نماید و برادر شما نیز تا زمانی که پدر شما فوت نشده باشد نمی تواند نسبت به سهم الارث خود اقدامی انجام دهد و قراردادی که در خصوص اسقاط حق خود راجع به سهم الارث قبل از فوت پدر نوشته است از مصادیق اسقاط ما لم یجب بوده و معتبر نمی باشد.

_{^{اعتبار تقسیم نامه ارث بین وراث}}

سلام پدر بزرگ من هشت سال پیش فوت کردند بعد از آن ارث را بین عموم و پدرم و دو تا عمه ام تقسیم کردند بعد از چند سال عمه ام فوت کردند والان پدرم سند سه هکتار زمین را به اسم خودشون بگیرند عمو و اون یکی عمه ام هیچ مشکلی ندارند ولی اولاد اون یکی عمه ام که فوت کردند می‌توانند از ارث پدربزرگ سهمی داشته باشند ؟

پاسخ وکیل :

با توجه به این که عمه ی شما در زمان فوت پدربزرگتان زنده بوده اند بنابراین جزو ورثه محسوب می شوند و اگر بعد از پدربزرگتان فوت نمایند تمامی سهم الارث وی که از پدربزرگتان به وی ارث رسیده بوده به ورثه اش منتقل می شود.

_{^{شکایت از دایی از ارث پدر بزرگ}}

سلام پدر بزرگ بنده فوت شدن (۳ هکتار زمین و .. داشته ) مادرم و دایی تنها وارث بودن ، که قبل از این تقسیم ارث انجام بشه مادرم فوت میکنه ، و دایی هیچ سهمی از ارث به ما نداده و چند سالم گذشته ازین ماجرا امکان شکایت و گرفتن حقمون هست نیاز به وکیل گرفتن هست یا اقدام از طریق دادگاه کافی هست (البته ما ۴ تا خواهر و برادر هستیم) ممنون میشم راهنمایی کنید

پاسخ وکیل :

بله بهتر است که همگی با هم شکایت کنید تا تمامی سهم الارث مادرتان را از دایی تان بگیرید اما اگر توافق هم ندارید باز هریک از شما می تواند به نسبت سهم الارث خود، سهم خود را از ماترک پدربزرگتان که به مادرتان به ارث رسیده بوده مطالبه نماید. بهتر است که از طریق وکیل اقدام نمایید.

_{^{امکان انتقال سهم الارث با صلحنامه}}

باسلام صلح نامه سهم الارث میخواستم انجام بدهم و ایا قانونی هست و بعد از فوت مشکلی ایجاد نمیشود.تشکر

پاسخ وکیل :

سوال شما مبهم است. اگر منظور شما این است که می خواهید اموال خود را قبل از فوت بین ورثه تان تقسیم نمایید در صورتیکه قرارداد را به درستی تنظیم نمایید مشکلی ایجاد نمی شود ولی بهتر است قرارداد مذکور توسط یک وکیل تنظیم شود تا به حقوق شما در زمان حیات خللی وارد نشود. اما اگر منظور شما این است که ارثی که از شخصی به شما رسیده است را در قالب عقد صلح سهم الارث به دیگری منتقل نمایید قانونی و معتبر است.

^{_{امکان فسخ معامله توسط سایر ورثه}}

پدرم قبل فوتش یه ملکی رو به من بخشیده خودشم با دست خط خودش نوشته و امضا اثر انگشت زده و چندتا شاهدم بودن امضا کردن اونم از خونواده هستن خواهر برادر ولی ما 11 تا فرزند هستیم الان بعد فوتش فرزندان دیگه اومدن میگن اونو باید پس بدی ایا میتونن از من پس بگیرن

پاسخ وکیل :

اگر عقد هبه به درستی واقع شده باشد و شرایط صحت عقد مذکور رعایت شده باشد بعد از فوت واهب، ورثه حقی نسبت به آن مال ندارند و نمی توانند ادعایی داشته باشند.

_{^{امکان وصول مهریه از سهم الارث قبل از انحصار وراثت}}

بعد از توقیف سهم‌الارث ملک مسکونی از سهم الرث شوهر و اجرای حکم مهریه قبل از انحصار وراثت وراث روند پرونده به چه صورت خواهد بود

پاسخ وکیل :

حتما باید گواهی انحصار وراثت صادر شود تا امکان مزایده و انتقال سهم الارث شوهر بابت مهریه وجود داشته باشد. زن می تواند به عنوان ذینفع و با اخذ نامه از دادگاه نسبت به درخواست گواهی انحصار وراثت متوفی جهت استفاده در پرونده ی مهریه خود اقدام نماید.

_{^{عدول و تجاوز از تقسیم نامه ارث}}

با سلام ورثه مرحوم پدر شوهرم همگی طی سازش نامه ای بعد از فوت پدر سهم مشخصی از اموال را به برادر کوچکشان داده وهمه امضا کردند حدود20سال ملک تحت تصرف برادرشان بوده و اکنون با محجورشدن برادر مدعی موروثی بودن ملک هستند ایا با وجود سازشنامه امکان تقسیم ملک وجود دارد ؟ باتشکرفراوان

پاسخ وکیل:

خیر.. تقسیم در واقع یک عقد و توافق لازم الاجرا است و امکان عدول فقط یک نفر از وراث از مفاد آن وجود ندارد.پس ادعای سایر ورثه علیه این یک برادراشان عدول و تجاوز از تقسیم نامه ارث محسوب می شود و از سوی قانونگذار مورد احترام وحمایت نیست.

_{^{حدود اعتبار وصیت شفاهی و تاثیر آن در تقسیم ارث}} 

با سلام پدر من ده سال پیش فوت کردن سه پسر و دو دختر هستیم، چند سال قبل از فوتشون گفتن که اپارتمان سه طبقه که هست رو میخوان برای سه بردارم بزارن و برای من و خواهرم هم دو قطعه زمین خوب تو شهر ک زندگی میکنیم بخرم اما نخریدن حالا بعد از ده سال عموهای من میگن چون وصیعت شفای کردن باید اپارتمان به برادرهای من تعلق بگیرد و زمین ک پدرم خودش از قبل داشت و تو ی شهر دیگه است و تو بیابون و تا پنجاه سال دیگه حتی ممکنه ارزش پیدا نکنه بابد مال من و خواهر باشه حالا عموهای من میتونن براساس وصیت شفای به من و خواهرم از خونه سهم ندن و اون زمین ک حتی پدرم بهش اشاره نکره رو به ما بدن؟

پاسخ وکیل :

وصیتی که شما توصیف می کنید هیچ ارزشی ندارد و ظاهراً فقط وعده تنظیم وصیت نامه بوده و به فعلیت نرسیده است.عموهای شما هیچ حقی برای دخالت در نحوه تقسیم ارث نداردن.دارایی موجود پدر شما مطابق قواعد و مقررات ارث بین سایرین تقسیم می شود.حتی اگر وصیت نامه هم وجود می داشت و حتی اگر این گفته شفاهی حمل بر وصیت می شد فقط تا یک سوم اموال نافذ بود ؛ یعنی یک سوم آن آپارتمان سه طبقه .توجه داشته باشید که وصیت امری استثنایی و خلاف قواعد آمره ارث است و هر جا در وجود یا صحت آن تردید شود عدم آن استصحاق می شود.